ماسوله در ۳۲ کیلومتری جنوب غربی شهرستان فومن قرار دارد و از غرب به خلخال، از شمال به ماسال و از جنوب به طارم محدود است. زبان مردم ماسوله تالشی (لهجه ماسوله ای) است. شهر تاریخی ماسوله در جوار یکی از رودخانههای پر آب که به نام همین شهر نیز (ماسوله رودخان) معروف است شکل گرفته است. جنگلهای منطقه پوشیده از درختان را ش، آزاد، بلوط، توسکا و زبان گنجشک میباشد که البته درختان آزاد و بلوط آن در گذشته بسیار بیشتر بوده است.
بیشتر بدانیم
اقلیم منطقه ماسوله در تابستان معتدل و مرطوب و در زمستان سرد و مرطوب محسوب میشود. دمای متوسط سالیانه حدود 12 در جه سانتیگراد و متوسط رطوبت نسبی، میزان بارندگی و بارش برف سالیانه نیز به ترتیب 87% و حدود 700میلیمتر و 800 میلیمتر می باشد. سالیانه بیش از 35 روز به صورت یخبندان و بیش از 100 روز با مه غلیظ سپری می گردد. در مجموع اقلیم مطبوع منطقه و محیط طبیعی دلپذیر در چهار فصل سال از شاخصه های مهم زیست محیطی ماسوله می باشند.
روستا متشکل از چهار قسمت به نام های محله خانهبر، محله مسجدبر، اسد محله و کش سر است که در وسعتی به مساحت تقریبی 150 هزار متر مربع رخ می نماید. اختلاف ارتفاع از بلندترین نقطه تا پایینترین سطح روستا قریب 100 متر بوده و همین مسئله موجب پیدایش نمایی بینظیر در معماری ماسوله است. بدین نحو که گذرگاهها و معابر عمومی اکثراً همان بامهای خانه هاست. بهعبارت دیگر در ماسوله غالباً وقتی از کوچهای گذر کنی از روی بام چند خانه گذشتهای و ارتباط این گذرگاه ها، با وسیله پلههای سنگی است که نمای کلی روستا را یکپارچه تر و زیباتر میسازد. خانهها بیشتر دوطبقه و به ندرت یک و یا سه طبقه است. خانههای کوچکتر ساده تر است و فضای کمتری دارد. در ماسوله خانه های خود را با خشت و سنگ و تیرهای چوبی و سرخس وحشی میساختند. سرخس وحشی یا به زبان محلی خرف بهطور خودرو در ماسوله و اطراف آن به فراوانی می روید و عایق آب است. اکثر ماسولهایها سالی یک بار روی بنای خانههای خود را با گلی زرد و بام آن را با گل کبود که هر دو از کناره ماسوله رودخان به دست میآید اندود میکنند.
بازار ماسوله که مرکز تجارت ماسوله است بازاری است بدون سقف با چند طبقه که منظره جنگل را رو به روی خود دارد با دکانهای چموشدوزی، آهنگری، چاقوسازی، نانوایی، بقالی و ...
شهر تاریخی ماسوله با شماره 1090 در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.